Πηγή από την Ελλάδα, όπως αναφέρει σε σημερινό του δημοσίευμα ο Φιλελεύθερος, με άμεση εμπλοκή στη διαχείριση του θέματος της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κύπρου – Κρήτης, σχολίασε χθες (17/9) μετά τη γνωστοποίηση όλων των σημείων της απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου στην Κύπρο: «Πλέον, το καλώδιο ξεμπλόκαρε και μπορούν να προχωρήσουν όλα».

Ισως όμως η εικόνα να μην είναι συμπληρωμένη στο βαθμό που φαίνεται σήμερα. Η χθεσινή απόφαση του Υπουργικού συνοδεύεται με ένα πλαίσιο συμφωνίας που εστάλη στην ελληνική Κυβέρνηση, το οποίο θα πρέπει να αναμένουμε σε ποιο βαθμό θα ικανοποιήσει το Υπουργείο Ενέργειας της Ελλάδας και τον πρωθυπουργό Μητσοτάκη. Είναι γεγονός ότι η απόφαση του Υπουργικού να αφήσει για μεταγενέστερο χρόνο (Νοέμβριο ή και Δεκέμβριο) την απόφαση συμμετοχής ή όχι στην εταιρεία Great Sea Interconnector, που θα υλοποιήσει τη διασύνδεση, είναι κάτι που δεν ικανοποιεί την ελληνική Κυβέρνηση, ούτε βέβαια τον ΑΔΜΗΕ.

Για να ξεμπλοκάρουν και νομοτυπικά «όλα», θα πρέπει σήμερα – αύριο η ανώτερη Διοίκηση της ΡΑΕΚ να συνέλθει για να εγκρίνει την ενσωμάτωση των αλλαγών που συμφώνησαν οι κυβερνήσεις Κύπρου και Ελλάδας στις ισχύουσες ρυθμιστικές αποφάσεις. Κάτι που θεωρείται τυπική διαδικασία, καθώς η ΡΑΕΚ συμμετείχε στις πλείστες διαβουλεύσεις και έχει ήδη αποδεχθεί την τροποποίηση της επίμαχης απόφασης της 2ας Ιουλίου. Σήμερα η ΡΑΕΚ θα ενημερωθεί επίσημα για τις αποφάσεις από τον υπουργό Γιώργο Παπαναστασίου και θα δρομολογήσει τις αποφάσεις της. Ανάλογες αποφάσεις θα πρέπει να λάβει εντός του ίδιου χρονοδιαγράμματος και η ρυθμιστική αρχή στην Ελλάδα.

Θα ακολουθήσει αύριο Πέμπτη η συνάντηση του Προέδρου Χριστοδουλίδη με τον πρωθυπουργό της Ελλάδας, κατά την οποία θα συζητηθούν κάποιες άλλες παράμετροι που θα πρέπει να τύχουν διαχείρισης και μετά την οποία θα γίνουν πολύ πιθανό επίσημες ανακοινώσεις.

Το πιο σημαντικό που πρέπει να γίνει όμως, είναι η παραχώρηση του Full Notice To Proceed, από τον ΑΔΜΗΕ στην κατασκευάστρια εταιρεία του καλωδίου, τη Nexans. Η τελική εντολή για το συμβόλαιο του 1.4 δισ. θα έπρεπε να δοθεί τέλος Αυγούστου, παραχωρήθηκε παράταση και πλέον δεν φαίνεται να υπάρχει άλλο εμπόδιο για να κλειδώσει η παραγγελία και να προχωρήσει η Nexans, με την ελπίδα ότι μέχρι τον Δεκέμβριο του 2029 θα είναι σε θέση να παραδώσει το έργο. Κάτι όμως (η εμπρόθεσμη παράδοση) που δεν συνηθίζεται στις ηλεκτρικές διασυνδέσεις.

Οι πληροφορίες του Φιλελευθέρου αναφέρουν ότι το πλαίσιο συμφωνίας που εγκρίθηκε από τις κυβερνήσεις Κύπρου και Ελλάδας για την ηλεκτρική διασύνδεση περιλαμβάνει και πρόνοια (που θα ενσωματωθεί στο CBCA των δύο ρυθμιστικών αρχών) με την οποία μειώνεται το ποσοστό επιμερισμού του κόστους για τους καταναλωτές στην Κύπρο, σε περίπτωση που οι τελικές δαπάνες του έργου θα ξεπεράσουν το προβλεπόμενο σήμερα 1.94 δισ.

Συγκεκριμένα, το πλαίσιο συμφωνίας (ένα μέρος του ενσωματώθηκε στην απόφαση του Υπουργικού και ένα άλλο όχι, καθώς θα πρέπει να υιοθετηθεί από τη ΡΑΕΚ) αναφέρει πως αν το κόστος ξεπεράσει το 1.94 δισ., οι καταναλωτές στις δύο χώρες θα επιμεριστούν κατά 50% το πρόσθετο ποσό. Με το υφιστάμενο ρυθμιστικό πλαίσιο, ο επιμερισμός του κόστους θα ήταν 63% (Κύπρος) – 37% (Ελλάδα), ανεξαρτήτως του τελικού κόστους για τη διασύνδεση. Το κόστος μέχρι το 1.94 δισ. θα επιμεριστεί με τη φόρμουλα 63-37.

Αποφασίστηκε επίσης:

1. Η ανάκτηση μέρους των δαπανών του φορέα υλοποίησης να αρχίσει εντός του 2025 και να συνεχιστεί μέχρι τον Δεκέμβριο του 2029. Το ποσό ανάκτησης καθορίστηκε στα 25 εκατ. τον χρόνο και θα προέρχεται από κρατικά κονδύλια και συγκεκριμένα από το σύστημα δημοπράτησης δικαιωμάτων ρύπων. Λήφθηκε γνωνμάτευση ότι η διάθεση των 125 εκατ. στον ΑΔΜΗΕ δεν συνιστά κρατική ενίσχυση. Για την πρώτη δόση θα κατατεθεί στη Βουλή συμπληρωματικός προϋπολογισμός. Δεν θα επιβαρυνθούν άμεσα, κατά την 5ετία των κατασκευαστικών έργων, οι καταναλωτές.
2. Το premium WACC (απόδοση κεφαλαίου-κέρδος) στον φορέα υλοποίησης, που είχε αποφασιστεί από τη ΡΑΕΚ να καθοριστεί συνολικά (μαζί με το σύνηθες WACC που αναγνωρίζεται στην ΑΗΚ, 4.6%) στο 8.3% και να ισχύσει για 12 χρόνια, θα ισχύσει για 17 χρόνια, ώστε να καλύψει και την 5ετή περίοδο της κατασκευής της διασύνδεσης.
3. Τροποποιείται η απόφαση της ΡΑΕΚ για τον διασυνοριακό καταμερισμό κόστους (CBCA) ως προς τους εξωτερικούς κινδύνους που ενδεχομένως να αποτρέψουν αποπεράτωση της διασύνδεσης ή λειτουργία της, χωρίς ευθύνη του φορέα υλοποίησης. Αντί του σημερινού 63% (για τους καταναλωτές στην Κύπρο) και 37% για τους καταναλωτές στην Ελλάδα, η σημερινή απόφαση προβλέπει διαμοιρασμό του κόστους σε ποσοστό 50-50, σε περίπτωση που δεν λειτουργήσει η διασύνδεση χωρίς ευθύνη του φορέα υλοποίησης. Η απόφαση που έλαβε το Υπουργικό σήμερα (στο μέρος που δεν ανακοινώθηκε) αναφέρει πως η συμμετοχή της Κύπρου στο μετοχικό κεφάλαιο του Great Sea Interconnector θα αποφασιστεί σε επόμενο στάδιο (σ.σ. προς το τέλος του χρόνου), αφού ολοκληρωθούν διάφορες μελέτες και υπό προϋποθέσεις και όρους.
   Μέρος της απόφασης του Υπουργικού ανακοίνωσε χθες στα ΜΜΕ ο υπουργός Ενέργειας Γιώργος Παπαναστασίου.