Με αποκλειστικό στόχο την επίτευξη μιας πιο ισορροπημένης ενεργειακής μετάβασης και αποφυγής της επιβράδυνσης της οικονομίας, το νέο αναθεωρημένο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), σε σύγκριση με αυτό που είχε σταλεί στις Βρυξέλλες τον Οκτώβριο του 2023, είναι αρκετά «ψαλιδισμένο».

Σε επίπεδο δαπανών και αξιοποίησης των διαθέσιμων τεχνολογιών, οι στόχοι επαναπροσδιορίστηκαν και οι προβλεπόμενες δαπάνες αγγίζουν τα 94 δισ. ευρώ για την περίοδο 2025-2030.

Ειδικότερα, οι ενεργειακές αναβαθμίσεις κατοικιών, οι αγορές ηλεκτρικών οχημάτων και η αντικατάσταση παλαιού οικιακού εξοπλισμού «καλύπτουν» τα 65 δις. ευρώ του πακέτου και τα υπόλοιπα 29 δις. ευρώ τη παραγωγή ενέργειας από μονάδες ΑΠΕ και φυσικού αερίου.

Οι στόχοι του νέου σχεδίου

Το αναθεωρημένο σχέδιο δίνει έμφαση στην ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπως ο ήλιος και ο άνεμος, αλλά με πιο ρεαλιστικούς ρυθμούς. Παράλληλα, προβλέπει την αύξηση της ενεργειακής αποδοτικότητας σε κτίρια και βιομηχανίες. Ο ρόλος του φυσικού αερίου παραμένει σημαντικός για την ενεργειακή ασφάλεια, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα.

Οι κυριότερες αλλαγές αφορούν:

• Μείωση του κόστους: Το συνολικό κόστος της ενεργειακής μετάβασης έχει μειωθεί σημαντικά, επιτρέποντας την υλοποίηση των στόχων με λιγότερους πόρους.
• Εστίαση στις ΑΠΕ: Η ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας παραμένει προτεραιότητα, αλλά με πιο ρεαλιστικούς στόχους.
•  Ενεργειακή αποδοτικότητα: Δίνεται έμφαση στην εξοικονόμηση ενέργειας σε κτίρια και βιομηχανίες.
•  Ρόλος του φυσικού αερίου: Το φυσικό αέριο διατηρεί σημαντικό ρόλο ως γέφυρα προς ένα πλήρως απανθρακοποιημένο σύστημα.

Τα επιμέρους χαρακτηριστικά των νέων «επενδυτικών περιοχών»

Η μείωση των εκπομπών αερίου του θερμοκηπίου κατά 58,6% «περνά» μέσω της ταχείας ανάπτυξης των ΑΠΕ, η συμμετοχή των οποίων προβλέπεται στα στο 45,4% (έναντι 44% στο αρχικό draft), της ηλεκτροπαραγωγής στο 76,8% (έναντι 80%).

Η εγκατεστημένη ισχύς των φωτοβολταϊκών προβλέπεται να φτάσει στα 13,5 GW και των χερσαίων αιολικών στα 8,9 GW από 4,7 GW. Πρόσθετη αιολική ισχύ 1,9 GW θα προέλθει από τη νέα τεχνολογία των υπεράκτιων αιολικών πάρκων.

Παράλληλα, προβλέπει γρήγορη ανάπτυξη της αποθήκευσης ενέργειας στην εξαετία, αναπροσαρμόζοντας στους στόχους για ισχύ από μπαταρίες στα 4,325 GW (έναντι 3,1 GW) και στα 1,75 GW (έναντι 2,2 GW) για τους σταθμούς αντλησιοταμίευσης. Η συμμετοχή του φυσικού αερίου από τα 6,3 GW το 2022 ανεβαίνει στα 7,885 GW το 2030, ενώ ο ρόλος του παραμένει σημαντικός για την ευστάθεια του συστήματος μέχρι και το 2050.

Αναφορικά με την ενεργειακή αναβάθμιση των κατοικιών, στο αναθεωρημένο draft γίνεται λόγος για αναβάθμιση 409.000 κατοικιών στην εξαετία, ενώ οι τεχνολογίες όπως υδρογόνο, αντλίες θερμότητας και ηλεκτροκίνηση παίρνουν παράταση για αργότερα, που θα έχουν ωριμάσει οι συνθήκες της αγοράς σε επίπεδο κόστους και κρατικών ενισχύσεων.