Η ακριβή ενέργεια, οι ελλιπείς υποδομές σε λιμάνια και μεταφορές, τα υψηλά επιτόκια αλλά και η έλλειψη ανθρώπινου δυναμικού είναι από τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα η ελληνική βιομηχανία σύμφωνα με την Πρόεδρο του Συνδέσμου Βιομηχανιών Ελλάδος Λουκία Σαράντη.
Η Ελλάδα που είχε διαχρονικά ακριβό ρεύμα σύμφωνα με τον ΣΒΕ, χρειάζεται αλλαγή του ενεργειακού της μοντέλου καθώς οι υπέρογκες τιμές που παρατηρήθηκαν τα τελευταία χρόνια λόγω των Πολέμων σε Ουκρανία και Μέση Ανατολή έχουν επιδεινώσει το πρόβλημα σε τέτοιο βαθμό που σε πολλές βιομηχανίες δημιουργεί ακόμα και πρόβλημα επιβίωσης.
Σύμφωνα με την κ. Σαράντη χρειάζεται στην ενέργεια ένα μοντέλο πιο φιλικό προς τη βιομηχανία όπως για παράδειγμα είναι το Γαλλικό ή το Γερμανικό.
Πάντως το υψηλό κόστος ενέργειας σύμφωνα με τον ΣΒΕ μπορεί να αντιμετωπιστεί με την εγκατάσταση συστημάτων ΑΠΕ από επιχειρήσεις, την κατάργηση του πλαφόν στα διμερή συμβόλαια των βιομηχανιών με παραγωγούς, την επιτάχυνση της έγκρισης του μηχανισμού κρατικής ενίσχυσης των βιομηχανικών PPAs, την επαναφορά των χρεώσεων ΥΚΩ στα προ κρίσης επίπεδα και την ειδική πρόβλεψη για προστασία των επιχειρήσεων από την πιθανή αύξηση των τιμών.
Ένα επίσης σημαντικό ζήτημα που αντιμετωπίζουν οι ελληνικές βιομηχανίες είναι ότι σε πολλά περιφερειακά λιμάνια της χώρας δεν υπάρχουν οι απαραίτητες υποδομές για εμπορικές μεταφορές.
Για παράδειγμα στη Βόρεια Ελλάδα δεν υπάρχει εκτός της Θεσσσαλονίκης οργανωμένο λιμάνι για εμπορικά πλοία. Λιμάνια όπως της Αλεξανδρούπολης και της Ηγουμενίτσας δεν μπορούν να υποστηρίξουν τις συνδυασμένες μεταφορές έτσι ώστε να διευκολύνουν τη βιομηχανία.
Ακόμα και στη Θεσσαλονίκη το γεγονός ότι ο σιδηρόδρομος δεν φτάνει μέχρι το λιμάνι αποτελέι πρόβλημα.
Γενικότερα σύμφωνα με τον ΣΒΕ οι σύγχρονες υποδομές αποτελούν σημαντικό παράγοντα προσέλκυσης και διευκόλυνσης επενδύσεων. Όμως, σε μεγάλο μέρος της ελληνικής περιφέρειας, διαπιστώνονται σημαντικές ελλείψεις, ενώ η κακή ποιότητα των δικτύων και του ηλεκτρικού ρεύματος αποτελούν μόνιμο πρόβλημα. Ο ΣΒΕ έχει προτείνει λύσεις όπως η ενίσχυση της «χωρητικότητας» του δικτύου μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, η αναβάθμιση των υποδομών internet «υψηλών ταχυτήτων», η αναβάθμιση των υποδομών των λιμανιών της Πρέβεζας και της Αλεξανδρούπολης. Όσον αφορά τη Θεσσαλονίκη, οι προσπάθειες πρέπει να εστιαστούν ιδίως στην επιτάχυνση των διαδικασιών ανάπλασης του εκθεσιακού κέντρου της ΔΕΘ και στα έργα επέκτασης του προβλήτα 6 του λιμένα της Θεσσαλονίκης.
Ένα επίσης βασικό ζήτημα που απασχολεί το σύνολο της ελληνικής βιομηχανίας -και ιδιαίτερα την περιφέρεια λόγω δημογραφικού- είναι η αδυναμία εξεύρεσης κατάλληλου προσωπικού. Η επίλυση του ζητήματος αυτού μπορεί να συμβάλει στη μείωση της ανεργίας αρκετά κάτω από το 10% έως το 2027, ενώ μπορεί να αποτελέσει όχημα για την αλλαγή των προτύπων απασχόλησης και την αντιμετώπιση των κοινωνικών προβλημάτων που πηγάζουν από την ανεργία.
Υπάρχουν λύσεις που μπορούν να εφαρμοστούν: Η αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας του «Εθνικού Συστήματος Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης», η ορθή διασύνδεση της τεχνικής εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας με θέσπιση της υποχρεωτικότητας πρακτικής άσκησης, η χρηματοδότηση από φορείς ιδιωτικού τομέα για τεχνική εκπαίδευση, η παροχή ισχυρών κινήτρων για την ανάσχεση του κύματος αστυφιλίας, καθώς και νομοθετικές πρωτοβουλίες ώστε πρόσφυγες και μετανάστες να απασχοληθούν στη βιομηχανία.
Η διεύρυνση της παραγωγικής βάσης της χώρας αποτελεί αδήριτη ανάγκη, ούτως ώστε να επιταχυνθεί η μετάβαση σε ένα νέο παραγωγικό μοντέλο. Ο στόχος της αύξησης των εξαγωγών στο 60% του ΑΕΠ έως το 2030 εξαρτάται απολύτως από την ενίσχυση της εξωστρέφειας του παραγωγικού συστήματος της χώρας και την παραγωγή διεθνώς εμπορεύσιμων προϊόντων. Χρειάζεται όμως, πέρα από την ταχύτατη εξειδίκευση της «Εθνικής Στρατηγικής για τη Βιομηχανία», δημιουργία φιλικού νομοθετικού πλαισίου για τις επενδύσεις και κωδικοποίηση του, ταχύτερη απονομή δικαιοσύνης και μείωση της φοροδιαφυγής. Είναι σημαντικό να δοθεί μια ανάσα στις επιχειρήσεις, με κατάργηση ειδικών τελών και επιβαρύνσεων -όπως π.χ. η εισφορά ποσοστού 0,6% της ΑΝΕ 128 στα δάνεια.
Το τεχνολογικό χάσμα μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Βόρειας Αμερικής εξακολουθεί να υφίσταται και αυτό πλήττει την πατρίδα μας. Αυξημένη χρηματοδότηση σε ερευνητικά προγράμματα σχετικά με την τεχνολογική ανάπτυξη, παροχή ειδικών και αυξημένων κινήτρων για προσέλκυση ξένων επενδύσεων υψηλής τεχνολογίας, δημιουργία προγραμμάτων ανάσχεσης του brain drain και προσέλκυσης Ελλήνων του εξωτερικού και αλλοδαπών στελεχών υψηλής εξειδίκευσης, είναι προτάσεις που μπορούν να μειώσουν το «τεχνολογικό έλλειμμα» της χώρας μας.
Η έννοια του «φιλικού» ρυθμιστικού περιβάλλοντος δραστηριοποίησης των επιχειρήσεων, αποτελεί βασική προϋπόθεση για τη μείωση του λειτουργικού κόστους, την εξασφάλιση ισότιμων όρων ανταγωνισμού και την προσέλκυση επενδύσεων. Για να γίνει πραγματικότητα, χρειάζεται ταχύτερη απονομή της δικαιοσύνης, εκ των προτέρων αξιολόγηση των επιπτώσεων κάθε νέας νομοθετικής παρέμβασης στην ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων, ψηφιοποίηση των διαδικασιών αδειοδότησης και περαιτέρω απλούστευση του ισχύοντος πλαισίου.
Απολύτως καθοριστική για το μέλλον της ελληνικής βιομηχανίας, όμως είναι και η έννοια της βιώσιμης ανάπτυξης. Η ανάγκη αντιμετώπισης της κλιματικής κρίσης και προσαρμογής στις αρχές της πράσινης οικονομίας, διαμορφώνουν ένα νέο επιχειρηματικό πρότυπο. Χρειάζονται καμπάνιες ενημέρωσης, ενθάρρυνση και παροχή κινήτρων στις βιομηχανίες, αυξημένη χρηματοδότηση επενδύσεων και προγραμμάτων, για επιχειρήσεις που εφαρμόζουν τις αρχές της «κυκλικής οικονομίας».
