Τι είναι οι «πόλεις των 15 λεπτών» και γιατί κρίνονται επιτακτικές προς υιοθέτηση; Ποια είναι η επιπλέον μετάφραση της βιωσιμότητας; Πώς προσωπική και κοινωνική ευεξία «ανακατεύονται» στην οικολογική έννοια του όρου; Απάντηση στα εν λόγω ενδιαφέροντα ερωτήματα έδωσε ο Carlos Moreno πρωτοπόρος της ιδέας, Καθηγητής Πανεπιστημίου και Διεθνής Εμπειρογνώμονας για την ανθρώπινη έξυπνη πόλη (Human Smart City).
Μιλώντας στο Διεθνές Συνέδριο του ΤΜΕΔΕ με θέμα: «Redefining the Future Horizons: Σχεδιάζοντας τις βιώσιμες στρατηγικές του αύριο», παρουσίασε και ανέλυσε τις οκτώ βασικές αρχές της «πόλης των 15 λεπτών».
Οι αρχές αυτές είναι: εγγύτητα σε βασικές υπηρεσίες, οργανική πυκνότητα, μικτές χρήσεις, ποιοτικοί δημόσιοι χώροι, αποτελεσματική δημόσια συγκοινωνία, ενεργητική κινητικότητα χαμηλών εκπομπών ρύπων, συμμετοχικότητα και η παντοπαρουσία (ubiquity).
Η χαρούμενη εγγύτητα
Ο Carlos Moreno έκανε λόγο για την «παγκόσμια επανάσταση της εγγύτητας» και τόνισε ότι ζητούμενο των πόλεων των 15 λεπτών δεν είναι μόνο η βιωσιμότητα, αλλά και η μεγαλύτερη κοινωνική και οικονομική ισότητα μεταξύ των κατοίκων. «Η πόλη των 15 λεπτών πρεσβεύει την χαρούμενη εγγύτητα» τόνισε ο C. Moreno, «βασίζεται στην συμφιλίωση της οικολογίας, της οικονομίας και του κοινωνικού αντίκτυπου σε έναν αστικό κόσμο σε κρίση. Προτείνουμε ένα νέο μοντέλο πόλεων που δεν ξεχωρίζει τις περιοχές σε ζώνες με διαφορετικά χρώματα και δραστηριότητες, αλλά να αναμείξουμε τα χρώματα, να προσθέτουμε την προσωπική και κοινωνική ευεξία στην οικολογική ευεξία».
Οι κίνδυνοι της κλιματικής αλλαγής και οι μη αναστρέψιμες επιπτώσεις
Ο Carlos Moreno τόνισε τους κινδύνους που συνεπάγεται η κλιματική αλλαγή για την επιχειρηματικότητα, παραθέτοντας στοιχεία έκθεσης όπου γίνεται η εκτίμηση ότι οι οικονομικές παγκόσμιες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής θα φτάσουν στα 38 τρισεκατομμύρια δολάρια ετησίως αν συνεχίσουμε να ζούμε με τις παρούσες συνθήκες, ενώ η μείωση του τζίρου των επιχειρήσεων αναμένεται να αγγίξει το 19%.
Αναφερόμενος συγκεκριμένα στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής για την Ελλάδα, ο C. Moreno είπε ότι η Αθήνα έμοιαζε να βρίσκεται σε «lockdown» την Πέμπτη, με το κλείσιμο των σχολείων, των αρχαιολογικών χώρων και τις συστάσεις για τηλεργασία, ενώ αναφέρθηκε και στον αυξημένο κίνδυνο πυρκαγιών που αντιμετωπίζει η Ελλάδα.
«Η Ελλάδα έχει αναπτυγμένο τουρισμό. Όμως, στην Αθήνα, για παράδειγμα, θα είναι αδύνατο να έχετε τους ίδιους αριθμούς τουριστών, αν η θερμοκρασία βρίσκεται στους 40 βαθμούς Κελσίου» προειδοποίησε και πρόσθεσε: «Σήμερα είναι απολύτως απαραίτητο να αλλάξουμε τον τρόπο ζωής στις πόλεις. Η κλιματική αλλαγή είναι πραγματικότητα και οι επιπτώσεις είναι μη αναστρέψιμες. Το ερώτημα είναι πώς μπορούμε να προσαρμοστούμε. Δεν έχουμε βιώσιμες πόλεις και βιώσιμες ζωές. Δυστυχώς συνεχίζουμε να ζούμε στο ίδιο μοντέλο πόλεων όπως τον προηγούμενο αιώνα.
Οι πόλεις μας είναι φτιαγμένες για να εξυπηρετούν τρία υλικά: το πετρέλαιο, το τσιμέντο και τα αυτοκίνητα. Πρέπει να καταλάβουμε ότι η βιωσιμότητα δεν είναι μόνο η μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος και η διατήρηση του οικοσυστήματος, αλλά αφορά επίσης στη βιωσιμότητα των τοπικών κοινωνιών, στην ανάπτυξη τοπικών οικονομιών και στην καταπολέμηση του αποκλεισμού, του ρατσισμού και των ανισοτήτων».
