Η υποδομή φόρτισης παραμένει το αδύναμο σημείο της ηλεκτροκίνησης και η αναβάθμισή του είναι κρίσιμη στην προσπάθεια να επιταχυνθεί η διείσδυση των ηλεκτρικών οχημάτων, αναφέρει σε πρόσφατη έκθεσή του ο ΙΕΑ.
Η φόρτιση ενός ηλεκτρικού αυτοκινήτου γίνεται με τρεις τρόπους, είτε από το σπίτι σου, είτε στο χώρο εργασίας σου, είτε σε ειδικά σημεία φόρτισης στον τόπο κατοικίας σου.
Η οικιακή φόρτιση είναι επί του παρόντος ο πιο συνηθισμένος τρόπος φόρτισης των ηλεκτρικών αυτοκινήτων.
Οι ιδιοκτήτες ηλεκτρικών αυτοκινήτων με πρόσβαση σε ιδιωτικό χώρο στάθμευσης με δυνατότητα φόρτισης μπορούν να φορτίζουν κατά τη διάρκεια της νύχτας, πράγμα που δεν είναι μόνο βολικό αλλά συνήθως εκμεταλλεύεται και τις χαμηλότερες τιμές ηλεκτρικής ενέργειας, ενώ η ζήτηση είναι σχετικά χαμηλή.
Η διαθεσιμότητα οικιακής φόρτισης διαφέρει σημαντικά μεταξύ των περιφερειών και συνδέεται με τις διαφορές στους αστικούς, προαστιακούς και αγροτικούς πληθυσμούς, καθώς και με την εισοδηματική τάξη.
Στις πυκνές πόλεις, όπου οι περισσότεροι άνθρωποι ζουν σε πολυκατοικίες, η πρόσβαση σε οικιακή φόρτιση είναι πιο περιορισμένη και οι ιδιοκτήτες EV βασίζονται περισσότερο στη δημόσια. Αυτό είναι πιο εμφανές στην Κορέα, η οποία είναι μία από τις πιο πυκνοκατοικημένες χώρες του κόσμου και έχει την υψηλότερη αναλογία δημόσιας χωρητικότητας φόρτισης προς τα EV.
Το μερίδιο των EVs στις πωλήσεις νέων αυτοκινήτων ξεπερνά το 90% στη Νορβηγία, ενώ στο Μεξικό είναι κάτω από 2%, ωστόσο τα ποσοστά των ιδιοκτητών EVs που φέρονται να φορτίζουν στο σπίτι τους είναι παρόμοια, 82% και 71%, αντίστοιχα.
Το Ηνωμένο Βασίλειο έχει ένα από τα υψηλότερα αναφερόμενα μερίδια πρόσβασης σε οικιακή φόρτιση, με ποσοστό 93%, εκ των οποίων περισσότεροι από τους μισούς είναι έξυπνοι φορτιστές.
Στην Ινδία, το 55% των καταναλωτών δηλώνει ότι έχει σήμερα πρόσβαση σε οικιακή φόρτιση. Οι αλλαγές στους οικοδομικούς κανονισμούς προκειμένου να επιβάλλεται η τοποθέτηση φορτιστών, όπως έχει προτείνει η Ευρωπαϊκή Ένωση, είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος για την αύξηση της πρόσβασης με την πάροδο του χρόνου, ιδίως για τα άτομα που ζουν σε ενοικιαζόμενες κατοικίες.
Σε περιοχές όπου η τάση του ηλεκτρικού δικτύου είναι 220V ή υψηλότερη, οι ιδιοκτήτες EV μπορούν να φορτίζουν το όχημά τους από μια κανονική οικιακή πρίζα κατά τη διάρκεια της νύχτας.
Αυτή είναι η πιο συνηθισμένη περίπτωση και ισχύει στην Ευρώπη, την Αυστραλία, μεγάλα τμήματα της Λατινικής Αμερικής και το μεγαλύτερο μέρος της Ασίας. Σε περιοχές όπου η τάση είναι χαμηλότερη, συνήθως 100-120V, οι ταχύτητες επαναφόρτισης από κανονικές οικιακές πρίζες είναι πολύ πιο αργές και μπορεί να αποτελούν κίνδυνο για την ασφάλεια.
Ως εκ τούτου, σε χώρες με δίκτυο ρεύματος 100-120V, η δυνατότητα επαναφόρτισης σε λιγότερο από δέκα ώρες απαιτεί την εγκατάσταση ειδικού φορτιστή.
Αυτό συμβαίνει σε ορισμένες χώρες όπου το ποσοστό φόρτισης των EV στο σπίτι είναι υψηλό, όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες (83%) και ο Καναδάς (80%).
Ωστόσο, περιλαμβάνει επίσης αναπτυσσόμενες χώρες με φιλόδοξους στόχους, όπως η Ινδονησία, η Κόστα Ρίκα και η Κολομβία, όπου τόσο το κόστος, όσο και η χαμηλότερη διαθεσιμότητα ιδιωτικών χώρων στάθμευσης μπορεί να αποτελέσουν σημαντικά εμπόδια για την εγκατάσταση ιδιωτικού φορτιστή.
Πέρα από την οικιακή φόρτιση, η ιδιωτική φόρτιση περιλαμβάνει επίσης άλλους μη δημόσια προσβάσιμους φορτιστές, όπως οι φορτιστές που προορίζονται για τους υπαλλήλους, τους στόλους ή τους πελάτες ορισμένων εγκαταστάσεων. Υπάρχουν, για παράδειγμα, 15 900 τέτοιοι ιδιωτικοί μη οικιακοί φορτιστές στις Ηνωμένες Πολιτείες. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, πάνω από 250 000 φορτιστές περιγράφονται ως φορτιστές με περιορισμένη πρόσβαση.
Οι κυβερνήσεις ενισχύουν τη στήριξη των δημόσιων υποδομών φόρτισης
Αν και υπάρχουν πολύ περισσότεροι φορτιστές για ιδιωτική χρήση, η δημόσια φόρτιση και η διαλειτουργικότητα της υποδομής της είναι το κλειδί για την ευρύτερη υιοθέτηση και την ισότιμη πρόσβαση στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα.
Το απόθεμα δημόσιας φόρτισης αυξήθηκε κατά περισσότερο από 40% το 2023, και η αύξηση των ταχυφορτιστών – που έφτασε το 55% – ξεπέρασε εκείνη των βασικών. Στο τέλος του 2023, οι γρήγοροι φορτιστές αντιπροσώπευαν πάνω από το 35% του αποθέματος δημόσιας φόρτισης.
Συνολικά, η Κίνα ηγείται της ανάπτυξης εξοπλισμού παροχής ηλεκτρικών οχημάτων (EVSE), με πάνω από το 85% των γρήγορων φορτιστών παγκοσμίως και περίπου το 60% των βασικών φορτιστών.
Έχοντας επιτύχει μερίδιο πωλήσεων ηλεκτρικών αυτοκινήτων άνω του 35%, ξεπερνώντας έτσι ήδη τη φιλοδοξία της πολιτικής της για το 2025, η Κίνα μετατοπίζει την εστίασή της στην ανάπτυξη υποδομών φόρτισης, στοχεύοντας στην πλήρη κάλυψη των πόλεων και των αυτοκινητοδρόμων έως το 2030, καθώς και στην επέκταση της κάλυψης της υπαίθρου.
Η Κίνα έχει επίσης αρχίσει να υποστηρίζει πιο βιώσιμη συμπεριφορά φόρτισης, με στόχο το 60% της φόρτισης των ηλεκτρικών αυτοκινήτων να γίνεται εκτός αιχμής έως το 2025, ξεκινώντας με πέντε πιλοτικές πόλεις.
Στα τέλη του 2023, η Ευρωπαϊκή Ένωση συμφώνησε στο κείμενο του κανονισμού για τις υποδομές εναλλακτικών καυσίμων (AFIR), ο οποίος θα απαιτεί δημόσιους ταχυφορτιστές κάθε 60 χιλιόμετρα κατά μήκος των κύριων διαδρόμων μεταφορών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Διευρωπαϊκό Δίκτυο Μεταφορών [ΔΕΔ-Μ]).
Αυτό θα διασφαλίσει ότι 1,3 kW δημόσια προσβάσιμων φορτιστών θα είναι διαθέσιμοι για κάθε καταχωρημένο BEV και άλλα 0,8 kW για κάθε καταχωρημένο PHEV. Άλλες ανεπτυγμένες αγορές επεκτείνουν επίσης τη στήριξη για EVSE, μειώνοντας παράλληλα τη χρηματοδότηση για κίνητρα οχημάτων.
Το Ηνωμένο Βασίλειο έχει σταματήσει τις επιδοτήσεις για τα ιδιωτικά ηλεκτρικά αυτοκίνητα, αλλά διατήρησε τα κίνητρα για ιδιωτικές και δημόσιες εγκαταστάσεις φόρτισης, με περισσότερους από 53 600 εγκατεστημένους από το 2023 και 300 000 δημόσιους φορτιστές που αναμένονται μέχρι το 2030.
Νέοι κανονισμοί που αφορούν τις πληρωμές και την αξιοπιστία στοχεύουν επίσης στη βελτίωση της εμπειρίας των πελατών.
Σε άλλες χώρες, οι στόχοι για τα EVSE υιοθετούνται παράλληλα με τους στόχους για τα οχήματα. Η Νέα Ζηλανδία δημοσίευσε τη στρατηγική της γα τη φόρτιση το 2023, στοχεύοντας σε έναν κόμβο φόρτισης κάθε 150-200 χιλιόμετρα στους κύριους αυτοκινητόδρομους και στην εγκατάσταση τουλάχιστον 600 σταθμών φόρτισης σε αγροτικές περιοχές έως το 2028.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες ανακοίνωσαν τη χρηματοδότηση νέων έργων EVSE και έχουν ήδη εγκαταστήσει περισσότερους από 180.000 δημόσιους φορτιστές με στόχο τις 500.000 έως το 2030, καθώς και τη χρηματοδότηση της επισκευής ή αντικατάστασης υφιστάμενων φορτιστών.
Ο Καναδάς βρίσκεται σε καλό δρόμο για την επίτευξη του στόχου του για 33.500 θύρες φόρτισης έως το 2026. Οι αναπτυσσόμενες αγορές αναγνωρίζουν επίσης όλο και περισσότερο τη σημασία των EVSE, όπως η Ινδία, η οποία παρείχε χρηματοδότηση για πάνω από 7.000 ταχυφορτιστές το 2023.
Καθώς αυξάνεται ο αριθμός των δημόσιων φορτιστών, η προσοχή στρέφεται επίσης στη διαλειτουργικότητα των υποδομών φόρτισης.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, η SAE International ανακοίνωσε ότι θα χρησιμοποιήσει τον σύνδεσμο φόρτισης της Tesla (J3400) ως πρότυπο σε όλη τη Βόρεια Αμερική στο πλαίσιο του North American Charging Standard (NACS). Στόχος είναι να διασφαλιστεί ότι οποιοσδήποτε προμηθευτής ή κατασκευαστής θα μπορεί να χρησιμοποιήσει και να αναπτύξει τον σύνδεσμο, παρέχοντας στους οδηγούς EV περισσότερες επιλογές για αξιόπιστη και άνετη φόρτιση σε ολόκληρη την περιοχή.
Τόσο ο κανονισμός AFIR στην Ευρώπη, όσο και το NACS στη Βόρεια Αμερική, αποτελούν παραδείγματα νομοθεσίας που θεσπίστηκε για την ενίσχυση της διαλειτουργικότητας της υποδομής φόρτισης.
Η επίτευξη μεγαλύτερης διείσδυσης σε περισσότερες περιοχές θα απαιτήσει ενισχυμένη συνεργασία μεταξύ όλων των ενδιαφερομένων μερών προκειμένου να συμφωνηθούν κοινά πρότυπα και πρωτόκολλα.
Η ανάπτυξη της δημόσιας φόρτισης πρέπει να συμβαδίζει με τις πωλήσεις ηλεκτρικών οχημάτων
Η ανάπτυξη φορτιστών ηλεκτρικών οχημάτων θα πρέπει να συντονίζεται με τις εξελίξεις στο δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας, ώστε να διασφαλίζεται ότι οι νέες συνδέσεις συνάδουν με τον ευρύτερο ορίζοντα σχεδιασμού του δικτύου. Όταν δεν γίνεται κατάλληλη διαχείριση, η φόρτιση μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση της ζήτησης αιχμής, πράγμα που σημαίνει ότι είναι όλο και πιο σημαντικό να διασφαλιστεί ότι τα δίκτυα μεταφοράς και διανομής είναι κατάλληλα διαστασιολογημένα και εξοπλισμένα .
Οι υψηλές αναλογίες της δημόσιας διαθέσιμης χωρητικότητας φόρτισης προς τα χρησιμοποιούμενα EV είναι ζωτικής σημασίας σε περιοχές όπου η οικιακή φόρτιση είναι λιγότερο προσβάσιμη και μπορεί να συμβάλει στη βελτίωση της εμπειρίας των καταναλωτών.
Η επαρκής κάλυψη αμβλύνει τις ανησυχίες σχετικά με την εμβέλεια, μειώνοντας έτσι το κόστος και τη ζήτηση κρίσιμων υλικών. Ο ακριβής σχεδιασμός για την καταλληλότερη αναλογία μπορεί να αποδειχθεί πρόκληση λόγω της διαφορετικής δυναμικής της προσφοράς και της ζήτησης στις επιμέρους χώρες.
Η ανεπαρκής δημόσια υποδομή φόρτισης θα μπορούσε να οδηγήσει σε σημαντική ταλαιπωρία των πελατών, ενώ η υπερβολική υποδομή μπορεί να αποδειχθεί ασύμφορη. Η εξεύρεση της κατάλληλης ισορροπίας είναι σημαντική για τη διασφάλιση της βέλτιστης χρήσης και ικανοποίησης των χρηστών EV.
Οι αναλογίες φόρτισης καταδεικνύουν επίσης τις διαφορετικές προτεραιότητες των κυβερνήσεων όσον αφορά την αργή έναντι της γρήγορης φόρτισης. Αν και η Νέα Ζηλανδία έχει τα περισσότερα οχήματα ανά φορτιστή, προηγείται χωρών όπως η Αυστραλία και η Ταϊλάνδη όταν εξετάζεται η χωρητικότητα φόρτισης ανά EV.
Αυτό μπορεί να αποδοθεί στο ότι η Νέα Ζηλανδία δίνει προτεραιότητα στους γρήγορους δημόσιους φορτιστές έναντι των βασικών, με αποτέλεσμα να έχει την υψηλότερη αναλογία , η οποία ανέρχεται στο 75%. Ομοίως, τα επόμενα υψηλότερα ποσοστά παγκοσμίως παρατηρούνται στη Νότια Αφρική, την Κίνα και τη Νορβηγία, με 53%, 44% και 41%, αντίστοιχα.
Στον αντίποδα βρίσκονται χώρες όπως η Βραζιλία, οι Κάτω Χώρες και η Κορέα, οι οποίες έχουν εγκαταστήσει περισσότερους βασικούς δημόσιους φορτιστές, με το ποσοστό των γρήγορων δημόσιων φορτιστών να αντιπροσωπεύει 0,1%, 4% και 10%, αντίστοιχα.