Οι διαδικτυακές πλατφόρμες παρουσιάζουν κενά διαφάνειας ενόψει των Ευρωεκλογών του Ιουνίου, σύμφωνα με έκθεση που δημοσιεύθηκε από το Ίδρυμα Mozilla, τον μη κερδοσκοπικό οργανισμό που βρίσκεται πίσω από το πρόγραμμα περιήγησης Firefox.
Οι επερχόμενες εκλογές έχουν καταστήσει το ζήτημα της διαφάνειας ακόμη πιο επιτακτικό, καθώς οι απειλές παραπληροφόρησης και ξένης παρέμβασης είναι μεγάλες.
Το Ίδρυμα Mozilla κάλεσε το CheckFirst να διεξάγει δοκιμές αντοχής αξιολογώντας κατά πόσο τα εργαλεία διαφάνειας των πλατφορμών είναι «έτοιμα για δράση».
Η έκθεση επικεντρώθηκε στα αποθετήρια διαφημίσεων των AliExpress, X, Amazon, Bing, Snapchat, Zalando, Google, YouTube, Booking.com, Pinterest, του App Store της Apple, το LinkedIn, του Facebook και του Instagram της Meta και του TikTok.
Τα αποθετήρια διαφημίσεων είναι βάσεις δεδομένων όπου οι πλατφόρμες αποθηκεύουν πληροφορίες σχετικά με τις διαφημίσεις που προβάλλονται στους ιστότοπούς τους. Αυτά είναι συνήθως διαθέσιμα μέσω διαδικτύου και διεπαφών προγραμματισμού εφαρμογών (API). Η τελευταία συνδέει εφαρμογές όπως ένα αποθετήριο διαφημίσεων με τα εργαλεία ανάλυσης των ερευνητών.
Ο νόμος για τις ψηφιακές υπηρεσίες (DSA), το ορόσημο της ΕΕ για τους κανόνες μετριασμού του περιεχομένου, επιβάλλει τα αποθετήρια διαφημίσεων να είναι διαθέσιμα στο κοινό.
Ορισμένες πλατφόρμες έχουν αντικρούση αυτή την απαίτηση. Η Aylo, η μητρική εταιρεία αρκετών πορνογραφικών ιστότοπων, δήλωσε στο Euractiv τον Μάρτιο ότι θεωρεί παράνομη την απαίτηση της DSA για δημόσια διαθέσιμα αποθετήρια διαφημίσεων. Είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους μηνύει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Τα τεστ αντοχής
Οι δοκιμές αντοχής της Mozilla και της CheckFirst έλεγξαν «την ευρωστία, την αξιοπιστία και την αποτελεσματικότητα των αποθετηρίων διαφημίσεων υπό διάφορες συνθήκες και φορτία, ώστε να μιμηθούν τις απαιτήσεις του πραγματικού κόσμου», έγραψε η μη κερδοσκοπική εταιρεία στην έκθεσή της.
Η έκθεση έκρινε τις εν λόγω βάσεις δεδομένων ως ανεπαρκείς για τους ερευνητές λόγω των λειτουργικών περιορισμών και της έλλειψης συμβατότητας μεταξύ των πλατφορμών. Επισήμανε επίσης ότι οι διεπαφές δεν είναι αμοιβαία συμβατές, καθιστώντας δυσκολότερο για τους ερευνητές να εντοπίσουν τάσεις σε διάφορες πλατφόρμες.
Το Euractiv απευθύνθηκε για σχόλια σε όλες τις πλατφόρμες που περιλαμβάνονται στην έκθεση. Αυτές είτε αρνήθηκαν είτε δεν απάντησαν μέχρι τη στιγμή της δημοσίευσης. Το Pinterest, ωστόσο, επεσήμανε ότι δεν επιτρέπει πολιτικές διαφημίσεις.
Το Mozilla πρότεινε στις διαδικτυακές πλατφόρμες να βελτιώσουν τις διεπαφές των αποθετηρίων διαφημίσεων για ευκολότερη πρόσβαση και χρήση, καθιστώντας παράλληλα τα διαθέσιμα δεδομένα πιο ολοκληρωμένα και σαφώς τεκμηριωμένα.
Πολιτική διαφήμιση
Η έρευνα του Mozilla άπτεται επίσης μιας νομοθετικής συμφωνίας της ΕΕ για την πολιτική διαφήμιση που επιτεύχθηκε τον Νοέμβριο, με στόχο την αύξηση της διαφάνειας στην πολιτική διαφήμιση, ιδίως στο διαδίκτυο, ώστε να αποτραπεί η χειραγώγηση των εκλογικών διαδικασιών.
Τα εργαλεία που επιτάσσει η νομοθεσία δεν είναι τέλεια, αλλά παρέχουν ένα σημείο εκκίνησης, δήλωσε στο Euractiv η Claire Pershan, EU Advocacy Lead του Mozilla.
«Οι πρόσφατες οδηγίες της DSA σχετικά με τις εκλογές και ο πρόσφατα συμφωνηθείς κανονισμός για τη διαφάνεια των πολιτικών διαφημίσεων θα ενισχύσουν περαιτέρω αυτά τα εργαλεία διαφάνειας που αφορούν στο πολιτικό περιεχόμενο, οπότε τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή για τις εταιρείες, τους ερευνητές και τις ρυθμιστικές αρχές να συνεργαστούν», δήλωσε η ίδια στο Euractiv.
Η Katja Muñoz, ερευνήτρια στο Κέντρο Γεωπολιτικής, Γεωοικονομίας και Τεχνολογίας του Γερμανικού Συμβουλίου Εξωτερικών Σχέσεων, επεσήμανε σε επεισόδιο του Μαρτίου του podcast Tech Brief του Euractiv ότι οι ερευνητές αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην πρόβλεψη εκλογών λόγω της περιορισμένης πρόσβασης σε δεδομένα των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.
Οι πλατφόρμες έχουν πάρει αποστάσεις από τη διαφάνεια τα τελευταία χρόνια, με τις απολύσεις και τις αλλαγές στην ιδιοκτησία να επιδεινώνουν το πρόβλημα, δήλωσε η Muñoz, αναφέροντας την εξαγορά της X από τον Elon Musk το 2022.
Είπε επίσης ότι παρά τις νομοθετικές προσπάθειες όπως η DSA, οι ερευνητές εξακολουθούν να δυσκολεύονται να αποκτήσουν δεδομένα.
